Molens
Deze molens hebben wij in beheer.
Ze zijn te bezoeken wanneer de molen draait
en/of wanneer de deur open staat.
Burum
Windlust




Fotogalerij (gebruik pijlen en klik om te vergroten)
Burum had al in 1711 een molen, maar deze brandde op 12 oktober 1785 af. Als vervanging werd molen “Windlust” gebouwd. Windlust is een forse koren- en pelmolen. Dat betekent dat hij gebouwd is om graan, zoals tarwe, rogge of gerst tot meel te malen, maar ook m.n. gerst kan ontdoen van z’n schil. Dat levert het product gort op. De molen is uitgerust met zelfzwichting, een systeem met draaibare klepjes in de wieken, waarmee de snelheid van de molen automatisch wordt geregeld.
​
De molen uit 1785 is Paaszondag 2012 afgebrand. In overleg met de molenaars en de beheerstichting is besloten om niet een nieuwe molen te bouwen, maar om molen Windlust weer helemaal te herstellen. Een indrukwekkend traject, waarbij met gevoel voor historie en met behoud van ziel en uitstraling het authentieke werktuig weer werd hersteld. September 2014 was de feestelijke heropening, in aanwezigheid van honderden Burumers. Dat de dorpsmolen geliefd was bleek ook uit de strijd om het behoud van de monumentenstatus. Handtekeningen en vele acties leidden uiteindelijk tot steun van de gehele Tweede Kamer, waarna minister Bussemaker besloot dat de molen zijn monumentenstatus mocht behouden.
​
In 2017 werd Windlust uit voorzorg stilgezet. De Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed waarschuwde dat er mogelijk gebreken waren aan de deelbare roeden. Na uitvoerig onderzoek kwam de RCE tot twee opties: vervangen van de deelbare roeden door roeden uit één stuk, of een verstevigingsconstructie aanbrengen. De Stichting koos voor de eerste optie. Op woensdag 07 februari 2018 werden de nieuwe roeden in de askop gestoken.
​
Meer details te vinden op de website van de Molendatabase.
Kollumerpomp
Westermolen



Fotogalerij (klik om te vergroten)
De Westermolen, een grondzeiler, werd in 1845 gebouwd voor de bemaling van de polder Ooster- en Westernieuwkruisland (300 ha.).
​
Oorspronkelijk had De Westermolen twee vijzels. De kleinste is inmiddels verwijderd. Tijdens een zware storm in 1959 brak een roede, zodat de molen buiten bedrijf kwam te staan. Het waterschap wilde de molen vervolgens laten slopen, maar verkreeg daarvoor geen toestemming. Voor de aandrijving van de vijzel werd in de molen een dieselmotor geplaatst en werd tevens de koningsspil uitgenomen.
​
De voormalige gemeente Kollumerland & Nieuwkruisland kocht de molen in 1961 en liet deze in 1984 restaureren; de dieselmotor ging eruit, de boomgaard werd gerooid en de molen kreeg een nieuw rietdek. Vanaf 1988 is hij weer maalvaardig.
​
De Westermolen draait regelmatig op vrijdagmiddag, en vrijwel elke zaterdagmiddag als er voldoende wind staat.
​
​Meer details te vinden op de website van de Molendatabase.
Kollum
Tochmaland



Fotogalerij (klik om te vergroten)
De molen Tochmaland, een van de grotere windmolens van Friesland, werd in 1893 gebouwd voor de bemaling van de 550 ha grote polder Tochmaland, die het jaar daarvoor tot stand was gekomen. Het achtkant van de molen was afkomstig van een houtzaagmolen in Veendam.
​
Tochmaland bemaalde de polder tot 1946. In dat jaar brak de gietijzerenbovenas van de molen. Reparatie was duur, en er werd besloten in plaats daarvan over te gaan op electrische bemaling. Er werd een gemaaltje naast de molen gebouwd. Aanvankelijk zou de molen daarna worden afgebroken, maar de burgemeester was daar tegen. De gemeente verwierf in 1948 de eigendom van de molen en liet hem restaureren. Ook in 1963 en 1983 bleek dit noodzakelijk. In het begin van de 21ste eeuw werd in de molen een nieuwe elektromotor geplaatst, waarna het gemaaltje werd gesloopt.
​
De molen kan nog steeds de polder droogmalen, en valt soms in als de electrische aandrijving in onderhoud is. Wanneer de molen draait is hij toegankelijk voor belangstellenden.
​
Meer details te vinden op de website van de Molendatabase.
​
Tochmaland heeft ook een eigen site, gemaakt door vrijwillig molenaar Piet Korse
Munnekezijl
Rust Roest



Fotogalerij (klik om te vergroten)
De Rust Roest, ook wel de Munnekezijlster Molen genoemd, is in 1856 als koren- en pelmolen gebouwd. Het pelwerk is reeds lang verdwenen, maar diverse details van het pelwerk zijn nog in de molen te herkennen. In 1930 bracht een windhoos veel schade toe aan de molen. Zo brak het gevlucht af en ook veel delen van het binnenwerk werden gekraakt. Na het herstel functioneerde de molen weer naar behoren. In 1961 dreigde de molen te worden gesloopt, maar dit gevaar kon worden afgewend. In 1998 en 1999 werd de molen grondig gerestaureerd. Hierbij werden onder meer het wiekenkruis, het gaande werk, de vloeren en de stelling onder handen genomen.
​
De molen bezit twee koppels maalstenen, één op de steenzolder van de molen die met windkracht kan worden aangedreven en één op de begane grond die door middel van een dieselmotor in bedrijf kan worden gesteld. De dieselmotor staat in een fraai schuurtje dat tegen de oostkant van de molen is aangebouwd. Het wiekenkruis heeft roeden met een lengte van ruim 19 meter die zijn voorzien van het fokwieksysteem met remkleppen en zeilen.
​
Wanneer de molen draait is hij toegankelijk voor belangstellenden.
​
Meer details te vinden op de website van de Molendatabase.
Bekijk ook eens onze Torens en ons Contributiehuisje
